Roşan Lezgîn, 1964 yılında Diyarbakır’ın Lice ilçesine bağlı Dingilhava (Dingilhewa) köyünde dünyaya gelmiş Kürt yazar, çevirmen, şair ve gazetecidir[1][5][9].
Eğitimi ve Kariyeri
Lezgîn’in formal eğitimi oldukça sınırlıdır. Sadece dört yıl resmi eğitim almış, ancak daha sonra ortaokul, lise ve üniversite eğitimini (Türk Dili ve Edebiyatı bölümü) dışarıdan tamamlamıştır[1][5].
1996 yılından itibaren çeşitli dergi ve gazetelerde Kurmancî, Zazakî ve Türkçe dillerinde yazılar yayımlamaya başlamıştır[1]. Özellikle Zazakî edebiyatının çok yönlü yazarlarından biri olarak öne çıkmaktadır.
Edebi Çalışmaları ve Ödülleri
Lezgîn’in ilk hikâye kitabı “Binê Dara Valêre de” (Söğüt Ağacının Altında) 2002 yılında yayımlanmıştır. Bu eser, aynı yıl Apec Förlag AB edebiyat ödülünü kazanmıştır[1].
Daha sonraki yıllarda, “Serkewtena Zerencan” adlı öyküsüyle Diyarbakır Sur Belediyesi’nin düzenlediği Birinci Çocuk Edebiyatı Yarışması’nda ikincilik ödülü almıştır[1].
Editörlük ve Yayıncılık Faaliyetleri
Lezgîn, 2011 yılından beri Newepel gazetesinin ve Şewçila dergisinin editörlüğünü/redaktörlüğünü yapmaktadır[1][8]. Ayrıca 2009 yılından bu yana www.zazaki.net sitesinin editörlüğünü üstlenmiştir[1].
2012 yılında yayın hayatına başlayan Roşna Yayınevi’nin de editörlüğünü yapan Lezgîn, Vate dergisi yazarları arasında da yer almaktadır[1].
Eserleri
Roşan Lezgîn’in başlıca eserleri şunlardır:
1. Binê Dara Valêre de (Hikâye, 2002)
2. Dêsan de Sûretê Ma Nimite (Şiir, 2005)
3. Ferhengê Îdyomanê Kurdkî (Sözlük, 2005)
4. Halîn (Hikâye, 2006)
5. Ez Gule ra Hes Kena (Hikâye, 2007)
6. Gotin Diçe Nivîs Dimîne (2009)
7. Tarîyîya Adirî de (2012)
8. Dersê Ziwanî (2012)
9. Ferhengê Kurdî (Zazakî)-Tirkî û Tirkî-Kurdî (Zazakî) (Sözlük, 2013)
10. Sorgu (Yaşam, 2015)
11. Toplumsal Kürt Gruplarından Zazalar (Araştırma, 2016)
12. Ap Hus (Hikâyeler, 2018)[1]
Çeviri Çalışmaları
Lezgîn, Türkçe, Kurmancî, Zazakî ve Farsça dillerinden çeviriler yapmıştır. Önemli çeviri çalışmaları arasında Suzan Samancı’nın “Siya Bêdengiyê”, Sadiq Hîdayet’in “Sê Dilop Xwîn” ve İsmail Beşikçi’nin bazı eserleri bulunmaktadır[1].
Önemi ve Etkisi
Roşan Lezgîn, özellikle Zazakî edebiyatının gelişimine önemli katkılarda bulunmuştur. Yazar, çevirmen, şair ve gazeteci kimlikleriyle Kürt dili ve edebiyatının çok yönlü bir temsilcisi olarak tanınmaktadır. Ayrıca, Zazakî dilinin korunması ve geliştirilmesi konusundaki çalışmalarıyla da bilinmektedir[1][5][8].
Lezgîn’in çalışmaları, Kürt dili ve kültürünün yaşatılması ve tanıtılması açısından büyük önem taşımaktadır. Özellikle Zazakî dilinde yaptığı yayınlar ve editörlük çalışmaları, bu dilin edebi ve kültürel zenginliğinin korunmasına katkı sağlamaktadır.
Kaynaklar
- [1] https://tr.wikipedia.org/wiki/Ro%C5%9Fan_Lezg%C3%AEn
- [2] https://en.wikipedia.org/wiki/Lezgins
- [3] https://joshuaproject.net/people_groups/13049/AJ
- [4] https://www.zazaki.net/english/roshan-lezgin-191.htm
- [5] https://www.kurdilit.net/?p=2702&lang=en
- [6] https://diq.wikipedia.org/wiki/Ro%C5%9Fan_Lezg%C3%AEn
- [7] https://en.botantimes.com/botan-times-will-be-on-your-the-agenda-with-the-opinion-service/
- [8] https://www.youtube.com/watch?v=tABVls40hd4
- [9] https://www.biyografya.com/tr/biographies/rosan-lezgin-b5442e75
- [10] https://www.kurdipedia.org/default.aspx/default.aspx?q=20221015122158439936&lng=8
