Hasan Cüneyt Zapsu

Hasan Cüneyt Zapsu, 19 Kasım 1956’da İstanbul’da doğmuştur. Zapsu’nun aile kökleri oldukça derindir ve Türkiye’nin tarihi süreçlerinde önemli roller oynamış kişilerle bağlantılıdır.¹²

Baba tarafından dedesi Abdürrahim Rahmi Zapsu (1890-1958), Kürt şair, yazar ve İslam âlimi olan tanınmış bir şahsiyettir. Abdürrahim Zapsu, Van’ın Başkale ilçesinde doğmuş, baba tarafından Abdülkadir Geylani, anne tarafından Abbasi sülalesine dayanmaktadır. Kürt Talebe Ümit Cemiyeti ve Kürt Teali Cemiyeti’nin kurucuları arasında yer almış, Osmanlı’nın son dönem ilahiyat mezunlarından olup, İslam âlimi, yazar ve şairdir.³

Annesi Gaye Zapsu, anne tarafından Balkan göçmenidir ve Bursa doğumludur. Gaye Zapsu, Massey Ferguson traktörlerinin Türkiye’deki imalatçısı olan Uzel Makine’nin sahibi İbrahim Uzel’in kızıdır. Bu durum, Cüneyt Zapsu’nun hem Kürt-İslami gelenekten hem de Rumeli sanayici geleneğinden gelen iki farklı kültürel mirasa sahip olduğunu göstermektedir.⁴

Babası Mustafa Pertev Zapsu, Demokrat Parti’nin destekçilerinden biriydi ve 27 Mayıs 1960 askeri darbesinden sonra ailesiyle birlikte önce Fransa’ya, ardından Almanya’ya göç etmek zorunda kalmıştır.⁴

Erken Yaşam ve Eğitim

Zapsu’nun çocukluk yılları oldukça hareketli geçmiştir. 1960 yılında babası Münih’e yerleşince, 4 yaşındaki Cüneyt, annesi ve ağabeyi Abdülaziz ile birlikte Almanya’ya gitmiştir.⁵

Eğitim Süreci

1962-1967: İlkokul eğitimini Münih’te tamamlamıştır⁶
1967-1974: İstanbul’a döndükten sonra İstanbul Alman Lisesi’nde öğrenim görmüştür⁷⁸
1979: İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi’nden mezun olmuştur⁸
Münih Ludwig Maximilian Üniversitesi’nde iktisat, işletme ve iş idaresi eğitimi almıştır⁸

Almanca ve İngilizce’yi ileri düzeyde konuşabilmektedir.⁴

İş Hayatına Adım

Erken Girişimcilik Deneyimi

Cüneyt Zapsu, iş hayatına 1977 yılında başlamıştır. Almanya’da üniversite öğrencisiyken babasının kurduğu tekstil şirketini canlandırmış ve Türkiye’den işlenmiş fındık ithalatı yapmaya başlamıştır.⁹⁵

Azizler Holding’in Kuruluşu

1977 yılında ağabeyi Abdülaziz Zapsu ile birlikte Azizler Holding‘i kurmuştur. Bu şirket, Zapsu ailesinin ticari faaliyetlerinin merkezi haline gelmiştir.⁴

Fındık Sektöründeki Liderlik

1979 yılında Balsu Gıda‘yı kurarak fındık sektörüne adım atan Zapsu, bu alanda dünya çapında önemli bir konum elde etmiştir:⁵⁸

1987-2001 yılları arasında İstanbul Fındık ve Mamülleri İhracatçılar Birliği Başkanlığı yapmıştır⁹
1997-2001 yılları arasında merkezi New Jersey’de bulunan Dünya Fındık Konseyi’nin Kurucu Eş Başkanlığını üstlenmiştir⁹
1996-2001 yılları arasında İspanya merkezli Uluslararası Kabuklu Yemiş ve Kuru Meyve Konseyi (INC)’nin Yönetim Kurulu Üyesi, 2002-2007 yılları arasında Başkanı olmuştur⁹

Perakende Sektöründeki Öncülük

Zapsu, Türkiye’nin perakende sektörünün şekillenmesinde kritik rol oynamıştır:

#### BİM’in Kuruluşu

1995 yılında Birleşik Mağazalar A.Ş. (BİM)‘yi kurmuştur. Bu market zinciri, Almanya’daki ALDI modelinden ilham alınarak oluşturulmuş ve Türkiye’de indirim market anlayışının öncüsü olmuştur.²⁸

#### A101’in Kurulması

2008 yılında A101 Yeni Mağazacılık A.Ş.‘yi kurarak perakende sektöründeki faaliyetlerini sürdürmüştür. Ancak hem BİM hem de A101’deki hisselerini sonradan devretmiştir.⁸

Siyasi Kariyer

AK Parti’nin Kuruluşu

Cüneyt Zapsu’nun siyasi kariyeri, Recep Tayyip Erdoğan ile tanışmasıyla başlamıştır. 1980’lerin sonunda Erdoğan ile tanışan Zapsu, 1994 yerel seçimlerinde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı’na aday olan Erdoğan’a destek vermiştir.⁸⁴

2001 yılında Adalet ve Kalkınma Partisi’nin kurucuları arasında yer almıştır. Partide önemli görevler üstlenmiştir:²⁹

2001-2008 yılları arasında AK Parti Merkez Karar ve Yürütme Kurulu (MKYK) üyesi olmuştur⁹
Genel Başkan Recep Tayyip Erdoğan’ın Özel Asistanlığı ve Veri Koordinatörlüğünü yapmıştır⁹

Erdoğan’ın Danışmanlığı

Zapsu, Erdoğan’ın Başbakanlık döneminde kritik bir danışman rolü oynamıştır. Özellikle Türkiye’nin Batı ile ilişkilerinin geliştirilmesinde önemli katkılarda bulunmuştur. Erdoğan’ın Davos, Washington gibi uluslararası platformlarda tanınmasında etkili olmuştur.¹⁰⁴

Siyasetten Çekilme

Mart 2008’de partideki tüm görevlerinden istifa etmiştir. Bu kararını, siyasi görevlerini tamamladığına inanması ve iş hayatına dönme isteğiyle açıklamıştır.⁸⁹

İş Dünyasındaki Liderlik Rolleri

TÜSİAD Üyeliği

1986 yılında TÜSİAD’a katıldığında o dönemin en genç üyesi olmuştur. TÜSİAD üyeliğini halen sürdürmektedir.¹¹⁵

Uluslararası Platformlarda Faaliyet

Dünya Ekonomik Forumu: 1992’den beri düzenli katılımcıdır¹²⁸
DEİK: Yönetim Kurulu Üyesi⁸
Türk-Amerikan İş Konseyi (TAIK): 1994’ten beri Yürütme Kurulu Üyesi¹³
Türkiye-Almanya İş Konseyi: Yürütme Kurulu Üyesi⁹

Danışmanlık Faaliyetleri

2008 yılında kurduğu Cuneyd Zapsu Danışmanlık A.Ş. ile uluslararası şirketlere danışmanlık hizmetleri vermektedir. Aralık 2015 itibariyle 8 uluslararası firmaya kıdemli danışmanlık, 22 uluslararası ve Türk firmasına proje bazlı danışmanlık hizmeti vermiştir.⁹

Danışmanlık yaptığı önemli şirketler arasında:

Coca Cola Inc. (2012-2020)⁸
Rosatom State Nuclear Energy Corporation (kıdemli danışman)⁸
TPG (Texas Pacific Group) – Dünya kıdemli danışmanlığı (2008-2017)¹⁴

Sivil Toplum Faaliyetleri

Zapsu, çok sayıda sivil toplum kuruluşunun kurucu veya üyesi olarak faaliyet göstermektedir:

Genç Hayat Vakfı (GHV): 2008’de ailesi ile birlikte kurmuş, 11-18 yaş grubundaki çocukların eğitime erişimi ve çocuk işçiliğinin önlenmesi konularında projeler geliştirmektedir¹⁵⁵
PODEM (Kamusal Politika ve Demokrasi Çalışmaları): Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı⁸
The Performance Theatre (Londra merkezli): Kurucu üye⁸
TESEV (Türk Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı): 2000-2015 Yüksek Danışma Kurulu Üyesi⁹

Görüşleri ve Düşünce Dünyası

Ekonomi Politikası

Zapsu, son dönemlerde Türkiye’nin ekonomi politikasına dair önemli değerlendirmeler yapmıştır. Mehmet Şimşek’in ekonomi programı hakkında görüşlerini şöyle ifade etmiştir:¹⁶

“Şimşek’in başarısız olması durumunda faşizm tehlikesi vardı. Hiperenflasyon sosyal patlama yaratır. İnsanlar kaybedecek bir şeyi olmayıp sokağa çıktığında ne oluyor? İnsanlık tarihine bakın, bugünü dahi mumla aratacak faşizm!”¹⁶

Uluslararası İlişkiler

Zapsu, ABD-Çin rekabetine dair şu değerlendirmeyi yapmıştır:¹⁶

“ABD, Çin’i çok küçümsediler. Çok geç uyandılar. Çin silahlanmayı da becerirse ki becerecek, bütün dünya hegemonyası Çin’e kayar. ABD’nin de en iyi ihraç malı bastıkları dolar. O gittiği an ABD biter!”¹⁶

Davos ve Uluslararası Platformlar

Davos’un önemine dair görüşlerini şöyle açıklamıştır:¹⁷

“En önemlisi Davos’ta insan tanımaktır. Buradan bizim iş insanlarımıza sesleniyorum. Özellikle genç iş insanlarımıza. Ben bu yaşta hala yeni bir şeyler öğrenebilir miyim, satabilir miyim diye geliyorum.”¹⁷

Teknoloji ve Gelecek

2018 Davos’unda teknolojinin geleceğine dair çarpıcı görüşler paylaşmıştır:¹⁸

“15-20 sene sonra, insanlar bambaşka bir tür haline gelebilir. Şu an yaşayanlar, son normal insan jenerasyonu olabilir. Küçük bir elit grup yönetecek tüm insanlığı. Dataların, verilerin sahipleri dünyayı yönetecek.”¹⁸

Tartışmalı Konular ve İddialar

Zapsu’nun kariyeri boyunca çeşitli tartışmalar yaşanmıştır:

Fındık Sektöründeki Eleştiriler

2005 yılında Fiskobirlik’in kredi almasını engellediği iddia edilmiştir. Zapsu bu iddiaları kesin bir dille reddetmiş ve adalet önünde hesaplaşacağını açıklamıştır.¹⁹

Kürt Kimliği ve Aile Geçmişi

Zapsu, 2025 yılında Van’da düzenlenen Uluslararası Kurdiyat Sempozyumu’nda Kürtçe konuşarak şunları ifade etmiştir:²⁰

“Kürtçe devam edemiyorum, çünkü 1950’lerde büyükşehirlerde yaşayan pek çok Kürt ailenin korkudan çocuklarına Kürtçe öğretemediği”²⁰

Akkuyu Nükleer Santrali

Rusya’nın isteğiyle Akkuyu Nükleer Santrali’nin yönetim kuruluna girmiş, ancak sonrasında istifa etmiş ve şirkete dava açmıştır. Bu konudaki görüşlerini şöyle açıklamıştır:¹⁶

“Mutlaka Türkiye’nin azınlık bile olsa hisse alması gerekir. Mutlaka yönetimde söz hakkımızın olması gerekir.”¹⁶

Eserleri ve Yayınları

Zapsu’nun kişisel web sitesinde makaleler bölümü bulunmaktadır, ancak detaylı eser listesi mevcut değildir. Kendisi genellikle konuşmalar ve röportajlar yoluyla görüşlerini paylaşmaktadır.²¹

Aile Hayatı

Cüneyt Zapsu, Beyza Hanım ile evlidir. Üç kızı bulunmaktadır:¹³

Hande Zapsu: Edinburgh Üniversitesi’nde okurken tanıştığı İskoç damadıyla evlenmiştir; damadı Müslüman olarak Emir ismini almıştır⁴
Elif Zapsu
Ayşe Zapsu¹³

Güncel Faaliyetleri

Halen Balsu Gıda Sanayi A.Ş.‘nin Yönetim Kurulu Başkanı olarak görev yapmaktadır. 2023 yılında Balsu Gıda, 177 milyon 184 bin dolar karşılığı 25 bin 737 ton fındık ihracatı gerçekleştirmiştir.²²¹¹⁹

Danışmanlık şirketi aracılığıyla uluslararası platformlarda aktif olarak faaliyet göstermekte, özellikle Türkiye-Almanya ve Türkiye-ABD iş konseylerinde önemli roller üstlenmektedir.¹¹

Türkiye’deki Önemi ve Etkileri

Cüneyt Zapsu’nun Türkiye’deki önemi birkaç açıdan değerlendirilebilir:

Siyasi Etkiler

AK Parti’nin Kuruluşu: Partinin kurucuları arasında yer alması ve Erdoğan’ın erken dönem danışmanlığı
Batı İlişkileri: Türkiye’nin Batı ile köprülerinin kurulmasında oynadığı kritik rol¹⁰
Uluslararası İmaj: Türkiye’nin demokratikleşme sürecinde Batı’da kabul görmesine katkı

Ekonomik Etkiler

Perakende Devrimi: BİM ve A101 ile Türkiye’de modern perakendeciliğin öncülüğü
Fındık Sektörü Liderliği: Türkiye’nin fındık ihracatında dünya lideri konumuna gelmesine katkı
Uluslararası İş Köprüleri: Türk iş dünyasının küresel entegrasyonu

Toplumsal Etkiler

Kürt Kimliği Tartışmaları: Kürt kökenli başarılı iş insanı olarak toplumsal reconciliation’a katkı
Sivil Toplum: Genç Hayat Vakfı ile çocuk haklarına odaklanma

Cüneyt Zapsu, Türkiye’nin son çeyrek asrındaki siyasi, ekonomik ve toplumsal dönüşümünün önemli aktörlerinden biri olarak tarihteki yerini almıştır. Hem ulusal hem de uluslararası platformlarda etkin rol oynayan çok boyutlu bir kişilik olarak öne çıkmaktadır.

⁂

Anadolu, 21.Yüzyıl, Akademi, Basın ve Yayın, C, H, Siyaset, Sosyoloji, Ticaret