Feleknas Uca

Feleknas Uca, 17 Eylül 1976’de Almanya’nın Celle kentinde Aşağı Saksonya eyaletinde Yezidi kökenli Kürt bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Hem Avrupa’da hem de Türkiye’de siyaset sahnesine atılarak eşitlikçi, kadın ve çocuk hakları odaklı çalışmalarıyla öne çıkmıştır.

1. Kişisel Bilgiler ve Eğitim

Doğum Tarihi ve Yeri
– 17 Eylül 1976, Celle, Aşağı Saksonya, Batı Almanya.¹
Aile Kökeni
– Türkiye göçmeni Yezidi Kürt bir aileden geliyor.¹
Eğitim
– Celle’de kapsamlı okuldan mezun olduktan sonra doktor asistanlığı stajı yaptı.
– Abitur’u (lise bitirme diploması) uzaktan eğitimle tamamladı.¹

2. Avrupa Parlamentosu Dönemi (1999–2009)

Seçim ve Parti Bağlantısı
– 1999’da 22 yaşında PDS (Parti des Demokratischen Sozialismus) ulusal listesinin beşinci sırasından aday gösterilerek Avrupa Parlamentosu’na girdi.²
– 2004’te yeniden seçildi; partisi 2007’de Die Linke adını aldı.²
Komisyon ve Görevler
– 5. Dönem (1999–2004)
– Kültür, Eğitim ve Medya Komisyonu üyesi
– Fırsat Eşitliği Komisyonu üyesi
– AB-Türkiye Ortak Parlamento Komitesi üyesi.²
– 6. Dönem (2004–2009)
– Geliştirme ve İşbirliği komisyonlarında ve DEHAP soruşturması nedeniyle tartışmalara konu olan Kürtçe konuşma girişimiyle anıldı.¹
Kadın ve Çocuk Hakları
– 2010’da Feleknas Uca Vakfı’nı kurarak kadın ve çocuk haklarına odaklandı.
– Terre des Femmes yerel sözcülüğü görevini üstlendi.¹

3. Türkiye Büyük Millet Meclisi’ndeki (TBMM) Sivil ve Siyasal Yaşamı

HDP Milletvekilliği
– Haziran 2015’te Diyarbakır’dan Halkların Demokratik Partisi (HDP) adayı olarak TBMM’ye seçildi.³
– 26. ve 27. dönemlerde Batman ve Diyarbakır milletvekili olarak görev yaptı.³
Yemin Töreni ve Tartışmalar
– Ekim 2015’te kürsü tartışmalarına yol açan Kürtçe yemin girişimi kamuoyuna yansıdı.
– 23 Haziran 2015’te Türkçe and içti ve bu iki dilli süreç toplumsal tartışma yarattı.³

4. Sivil Toplum ve İnsani Yardım Faaliyetleri

Kamplarda Yardım
– 2014’te Şırnak’ın Silopi ilçesinde Yezidi mülteci kampında gönüllü yardım çalışmaları yürüttü.⁴
İnsan Hakları Savunuculuğu
– Bianet haberlerine göre, Ezîdî soykırımının tanınması çağrısı yaptı; cezaevindeki hastaların haklarını korumak için parlamenter soru önergeleri verdi.⁵

5. Öne Çıkan Görüş ve Çalışma Alanları

Kürt Sorunu ve Anadilde Eğitim
– Anadilde eğitimin yasa dışı sayılmasına karşı çıktı; mecliste aynı konuşmayı Kürtçe ve Almanca tekrarlayarak dikkat çekti.⁵
Kadın Hakları ve FGM (Kadın Sünneti)
– Avrupa Parlamentosu’nda Terre des Femmes işbirliğiyle 2005’te FGM konulu rapor hazırlattı ve proje için fon topladı.⁴

6. Eserleri ve Yayınları

Vakıf Raporları
– Feleknas Uca Vakfı aracılığıyla kadın ve çocuk hakları üzerine saha raporları yayımladı.
TBMM ve Avrupa Parlamentosu Kayıtları
– Parlamentoda sunduğu önerge, soru önergeleri ve raporlar resmi arşivlerde mevcuttur.⁶

7. Önemi ve Etkileri

Dünyanın İlk Yezidi Parlamenteri
– 2005’e kadar dünyada tek Yezidi kökenli parlamenter olarak anıldı.¹
Siyasette Genç Temsil
– 22 yaşında Avrupa Parlamentosu’na girerek genç ve azınlık kimliklerini temsil etti.
Türkiye’deki Çokdillilik ve Azınlık Haklarına Katkı
– Sığıntı kamplarından parlamento kürsüsüne uzanan yolculuğu, Türkiye’deki azınlık ve kadın hakları mücadelesine sembolik değer kattı.

8. Hakkında İddialar ve Tartışmalar

DEHAP Soruşturması
– 2005’te Kürtçe konuşma nedeniyle Demokratik Halk Partisi (DEHAP) tarafından soruşturuldu.¹
Gözaltı ve Sınır Dışı İddiası
– 2012’de İstanbul Havalimanı’nda cezaevlerindeki mahkûmlara vitamin götürme girişimi sırasında gözaltına alınıp Almanya’ya sınır dışı edildiği öne sürüldü.^¹Feleknas Uca, Almanya’da doğup Avrupa ve Türkiye siyasetine eşzamanlı katkı sunan nadir siyasetçilerden biridir. Yezidi azınlığın, kadın ve çocuk haklarının temsilcisi olarak çok dilli ve çok kültürlü siyasete örnek teşkil etmiş; hem yerel hem de uluslararası arenada etkili çalışmalara imza atmıştır.

⁂

Diaspora, 21.Yüzyıl, Aktivizm, Diplomasi, F, Siyaset, Sosyal Sorumluluk