Hüseyin Çelik – KurdsWiki

Hüseyin Çelik, 5 Mart 1959 tarihinde Van’ın Gürpınar ilçesinde doğmuştur. Annesi Kürt, babası Arap kökenlidir. Babasının adı Hasan, annesinin adı Sariye’dir. Türkiye’nin siyasi ve akademik yaşamında önemli bir yere sahip olan Çelik, çok kültürlü bir aile yapısından gelmektedir.¹²³⁴

Eğitim Hayatı

İlk ve Orta Öğrenim

Hüseyin Çelik, ilk ve ortaokulu Tatvan Yatılı Bölge Okulu’nda tamamlamıştır. Orta öğrenimine Diyarbakır Merkez Öğretmen Lisesi’nde başlayıp Van Alpaslan Öğretmen Lisesi’nde devam etmiştir.⁵³

Yükseköğrenim

1983 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden mezun olmuştur. Aynı yıl Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi’ne araştırma görevlisi olarak atanmıştır.⁶¹⁵

Lisansüstü Eğitimi

1987 yılında İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde doktora öğrenimine başlamıştır. “Genç Kalemler Mecmuası’nın Sistematik Tetkiki” konulu yüksek lisans tezini tamamladıktan sonra, doktora çalışması için 1988-1991 yılları arasında İngiltere’de bulunmuştur.¹⁵

Bu dönemde Londra Üniversitesi School of Oriental and African Studies (SOAS)’ta Turkish Politics bölümünde Master (MA) programına devam etmiştir. Avrupa’daki araştırmaları kapsamında Belçika, Hollanda, Almanya, Avusturya, İsviçre, İtalya ve Fransa’da bulunan üniversite dokümantasyon merkezleri ve araştırma enstitülerinde konuk araştırmacı olarak çalışmıştır.³⁷⁵¹

1991 yılında “Ali Suavi ve Dönemi” konulu doktora tezini tamamlamıştır. Bu çalışma, Türkiye’de ilk siyasal muhalefet hareketi olan Yeni Osmanlılar Cemiyeti ve Ali Suavi üzerine kapsamlı araştırmalar içermektedir.⁵⁶¹

Akademik Kariyeri

Üniversite Görevleri

1983-1987: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nde araştırma görevlisi¹⁵
1987: İstanbul Üniversitesi kadrosuna geçmiştir⁵¹
1992: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nde yardımcı doçent olmuştur⁸¹
1997: Doçent unvanını almıştır⁸¹
1994-1999: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölüm Başkanı olarak görev yapmıştır³¹
2020: Atılım Üniversitesi’nde profesör olarak görev yapmaya başlamıştır⁹

Akademik Uzmanlık Alanları

Çelik’in temel araştırma alanları şunlardır:¹⁰⁹

Modern Türk Edebiyatı’nın her dönemi
Batılılaşma dönemindeki entelektüel hareketler
Türk siyasi tarihi ve düşünce tarihi
Osmanlı siyasi ve fikri hayatı

Siyasi Kariyeri

Erken Siyasi Yaşam

Hüseyin Çelik’in siyasi hayatı 18 yaşında Adalet Partisi Gençlik Kolları’nda başlamıştır.⁴³

Parlamenter Yaşam

18 Nisan 1999: Doğru Yol Partisi (DYP)’den Van Milletvekili seçilmiştir⁴⁸¹
1999-2001: TBMM Başkanlık Divanı Kâtip Üyeliği görevinde bulunmuştur⁸⁴
3 Temmuz 2001: DYP’den istifa ederek AK Parti’nin kurucuları arasında yer almıştır⁴¹⁸
2001-2002: AK Parti TBMM Grup Başkan Vekili olmuştur¹⁸
3 Kasım 2002: AK Parti’den Van Milletvekili olarak yeniden seçilmiştir⁸¹
22 Temmuz 2007: Van’dan üçüncü kez milletvekili seçilmiştir⁴
24. Dönem: Gaziantep milletvekili olmuştur⁸

Bakanlık Görevleri

58. Hükümet (2002-2003): Kültür ve Turizm Bakanı²¹⁸
59. Hükümet (2003-2009): Millî Eğitim Bakanı²¹⁸
60. Hükümet: Millî Eğitim Bakanı görevini sürdürmüştür⁴

Parti İçi Görevler

2009-2015: AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü¹¹⁹

Yazarlık ve Entelektüel Faaliyetleri

Eserler ve Yayınlar

Hüseyin Çelik, Türk kültürü, siyasi tarihi ve edebiyatı üzerinde 15’ten fazla kitap yayımlamıştır. Başlıca eserleri şunlardır:¹⁸⁴

#### Akademik ve Araştırma Eserleri

Ali Suavi ve Dönemi (1994) – İletişim Yayınları¹²⁶⁴
Van’da Ermeni Mezalimi (1993)¹³⁴
Osmanlı Yanlısı İngiliz Dış İşler Komiteleri (1994)¹⁴⁴
Genç Kalemler Mecmuası Üzerinde Bir Araştırma (1995)⁴
Türk Dostu İngiliz Türkolog Charles Wells (1996)⁴
Şinasi (Ziyad Ebuzziya’nın yarım bıraktığı çalışma tamamlanıp, notlar eklenerek, 1997)¹⁵⁴

#### Güncel ve Siyasi İçerikli Eserler

Türkiye’de Değişim Demokrasi ve Aydınlar (2002)⁴
Bir Medeniyet Analizi – Türk Yanlısı İngilizlerin Osmanlıya Bakışı (2002)⁴
Bir Dönem Böyle Geçti (2002)⁴
Uyan Ankara – Meclis’ten Millet Adına Makaleler (2002)⁴
Milli Eğitim’de Üç Beş Nöbeti¹²
Sultan Abdülhamid¹⁶¹²

#### Din ve Felsefe Alanındaki Eserleri

Kur’an’a İşari Yaklaşımlar¹⁶¹²
Kur’an ve Sünnet İlişkisi¹²¹⁶
Hz. İsa İnecek mi?¹⁶¹²
Sünnete Farklı Yaklaşımlar¹²¹⁶
Kur’an’da Aile Modelleri¹⁶¹²
Kur’an Ahkamının Değişmesi¹²¹⁶

#### Edebiyat ve Kültür Eserleri

Cümle Alem¹²
Acı Bal¹²
Tanzimat Dönemi Türk Şiirinde Kader ve İrade Meseleleri¹²
Dil ve Yeni Medya¹²

Dergi ve Gazete Yazarlığı

Çelik, 1990’lı yıllarda milliyetçi eğilimli sosyal ve politik bilim dergisi Türkiye Günlüğü‘nde Osmanlı dönemi siyaseti ve diğer konularda köşe yazarlığı yapmıştır. Makalelerini Türkiye Günlüğü, Dergâh, Tarih ve Toplum, Nokta dergileri ile Zaman ve Yeni Asya gazetelerinde yayımlamıştır.¹⁷²⁴

Aile Hayatı

Hüseyin Çelik, Şahsenem Hanım ile evlidir. Üç çocuğu bulunmaktadır: Ali Ekrem, Enis ve Büşra Vuslat.¹⁸¹⁹¹

2013 yılında basında “iki eşli” olduğuna dair iddialara maruz kalmış, bu iddiaları şiddetle reddetmiş ve “külliyen yalan ve iftira” olduğunu belirtmiştir.²⁰²¹

Dil Becerileri ve Kişisel Özellikler

Hüseyin Çelik ileri düzeyde İngilizce ve Kürtçe bilmektedir. Akademik çalışmaları sırasında Avrupa’da geçirdiği yıllar onun dil becerilerini geliştirmiştir.²¹⁴

Önemli Çalışmaları ve Katkıları

Ali Suavi Araştırmaları

Çelik’in en önemli akademik katkılarından biri, 19. yüzyıl Osmanlı aydını Ali Suavi üzerine yaptığı kapsamlı araştırmadır. 13 yıllık yazı hayatının 10 yılını Avrupa’da geçiren Ali Suavi’nin bu dönemine ilişkin dökümanları inceleyen ilk çalışma niteliğindedir.²²⁶

Yeni Osmanlılar Cemiyeti Araştırmaları

Türkiye’de ilk siyasal muhalefet hareketi olan Yeni Osmanlılar Cemiyeti üzerine yaptığı araştırmalar, Osmanlı siyasi tarihi açısından önemli katkılar sağlamıştır.²³¹⁰⁵

Ermeni Meselesi Çalışmaları

1915 görgü tanıklarının anlatımlarına dayalı olarak hazırladığı “Van’da Ermeni Mezalimi” eseri, bu konudaki tartışmalara akademik bir perspektif kazandırmıştır.²⁴²⁵¹³

Siyasi Görüşleri ve Yaklaşımları

Kürt Meselesi Hakkındaki Görüşleri

Çelik, Kürt meselesine dair görüşlerini şu şekilde özetlemiştir: “Ya biz Kürt meselesini insani bir zeminde çözeriz ya da bu mesele bizi çözer”. Türkiye’de 20 milyon Kürdün yaşadığını, bunun 15 milyonunun seçmen olduğunu belirtmiş, meselenin sadece PKK ya da Abdullah Öcalan’dan ibaret olmadığını vurgulamıştır.²⁶

Yargı Sistemine Yönelik Eleştirileri

2025 yılında yaptığı açıklamalarda, 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında Türkiye’de “militan bir yargı” oluştuğunu, bunun gerçek anlamda yargı olmadığını ve İstiklal Mahkemeleri gibi işlev gördüğünü belirtmiştir.¹¹

AK Parti Eleştirileri

AK Parti’nin kurucularından biri olmasına rağmen, partinin zamanla “devletleştiğini” ve “kendi sonunu hazırladığını” söylemiştir. Milletin partisi olarak kurulan AK Parti’nin artık bu özelliğini kaybettiğini ifade etmiştir.²⁷

Akademik Onur ve Ödüller

Hüseyin Çelik, Rus Bilimler Akademisi tarafından Fahri Profesör unvanı ile onurlandırılmıştır.⁹

Güncel Durumu ve Faaliyetleri

2020 yılından itibaren Atılım Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Ortak Sosyal Bilimler Bölümü’nde Profesör olarak görev yapmaktadır. Aktif siyasetten çekildikten sonra akademik çalışmalarına ağırlık vermiş, çeşitli televizyon programlarında konuk olarak güncel siyasi ve kültürel konularda görüşlerini paylaşmaya devam etmektedir.²⁶²²⁹

Eserlerin Önemi ve Etkisi

Hüseyin Çelik’in eserleri, özellikle Osmanlı modernleşme dönemi, Yeni Osmanlılar hareketi ve Ali Suavi üzerine yaptığı çalışmalar Türk siyasi ve fikir tarihi açısından önemli kaynaklardır. Ayrıca İslami konularda yazdığı eserler de din alanında çalışan akademisyenler tarafından referans alınmaktadır.²⁸⁶¹⁰¹²

Sonuç olarak, Hüseyin Çelik hem akademisyen hem siyasetçi kimliğiyle Türkiye’nin entelektüel ve siyasi yaşamında önemli bir yere sahiptir. Osmanlı siyasi tarihi ve modern Türk düşünce hayatı üzerine yaptığı çalışmalar, siyasi kariyeri boyunca aldığı önemli görevler ve güncel meselelere yönelik yaklaşımları onu çok boyutlu bir entelektüel profil haline getirmektedir.

⁂