❮ Geri

Mehmet Ali Birand

Erken Yaşamı ve Eğitimi
Mehmet Ali Birand, 9 Aralık 1941’de İstanbul’da, Beyoğlu semtinde dünyaya geldi. Babası İzzet Bey, annesi ise aslen Elazığ’ın Palu ilçesinden olan Mürvet Hanım’dır. Dedesi Şerif Bey, Kürt kökenli olup, Zonguldak Ereğli’ye yerleşmiştir. Mehmet Ali Birand, çocukluğunda babasını kaybetmiş ve ekonomik zorluklarla büyümüştür[1][2][7].

İlkokulu İstanbul’da Erenköy Zihnipaşa’da tamamladı. Daha sonra 1955 yılında Galatasaray Lisesi’ne girdi ve 1962’de buradan mezun oldu. İstanbul Üniversitesi Filoloji Fakültesi Fransızca bölümüne kaydolsa da maddi zorluklar nedeniyle eğitimini tamamlayamadı. Annesi ve diplomat dayısı Mahmut Dikerdem’in desteği, eğitim hayatında büyük rol oynadı[1][3][5].

Kariyeri
Gazetecilik kariyerine 1964 yılında *Milliyet* gazetesinde Abdi İpekçi’nin teşvikiyle başladı. 1970’lerde Brüksel’e giderek uzun yıllar *Milliyet*’in Avrupa temsilciliğini yürüttü. 1985 yılında, Türk televizyonculuğunda çığır açan *32. Gün* adlı programı hazırlayıp sunmaya başladı. Program, ulusal ve uluslararası siyaset üzerine yaptığı analizlerle büyük yankı uyandırdı. Birand, bu programda Margaret Thatcher, François Mitterrand gibi dünya liderleriyle röportajlar yaptı ve Abdullah Öcalan ile görüşen ilk Türk gazeteci oldu[1][2][4].

Televizyon kariyerinde ise Show TV, CNN Türk ve Kanal D gibi kanallarda çalıştı. 2005 ile 2013 yılları arasında Kanal D Ana Haber Bülteni’nin ana sunucusuydu[2][7].

Eserleri ve Çalışmaları
Birand, yazarlık kariyerinde de önemli başarılara imza attı. Kaleme aldığı kitaplar arasında *Türkiye’nin Avrupa Macerası*, *12 Eylül 04.00*, *Emret Komutanım* gibi eserler yer almaktadır. Ayrıca, Türkiye tarihine damga vuran olayları anlattığı belgesellerle tanınmıştır. *Demirkırat* ve *28 Şubat* gibi yapımları, yakın tarih araştırmaları açısından önemlidir[1][3][4].

Kürt Kökeni ve Görüşleri
Mehmet Ali Birand, anne tarafından Kürt kökenlidir ve bu durum kendisi tarafından da doğrulanmıştır. Kürtlük meselesine dair birçok kez konuşmuş ve Kürtlerin haklarına dair duyarlılığını dile getirmiştir. 2012 yılında yaptığı bir açıklamada, “Kürt olduğum ortaya çıktı ama bununla da gurur duydum. Kendimi bir Kürt milliyetçisi gibi hissetmiyorum, Türküm ama Kürtlerin haklarını ciddiye alıyorum,” ifadeleriyle görüşlerini belirtmiştir[5][6].

Özel Hayatı
1971 yılında Cemre Birand ile evlendi ve bu evlilikten Umur Ali Birand adında bir oğlu oldu. Eşiyle birlikte 20 yıl süreyle Brüksel’de yaşadı. Fransızca ve İngilizce bilen Birand, geniş bir kültürel birikime sahipti. Belçika vatandaşlığı da bulunmaktaydı[2][3][7].

Ölümü
Mehmet Ali Birand, pankreas kanseri tedavisi gördüğü dönemde geçirdiği safra kesesi ameliyatı sonrası 17 Ocak 2013’te 71 yaşında hayatını kaybetti. Cenazesi İstanbul Anadoluhisarı Mezarlığı’na defnedildi. Türkiye’de gazeteciliğin öncü isimlerinden biri olarak anılmaktadır[1][3].

Ödüller ve Etkisi
Birand, kariyeri boyunca birçok ödül kazandı. 1976’da TÜYAP tarafından Yılın Yazarı, 1987’de Avrupa Konseyi tarafından Yılın Gazetecisi seçildi. Gazetecilikteki başarıları, yeni nesil gazetecilere ilham kaynağı oldu. *32. Gün* programı, Can Dündar, Mithat Bereket ve Çiğdem Anat gibi isimlerin kariyerlerine katkı sağlamıştır[1][4].

Sonuç
Mehmet Ali Birand, Türk basınında objektif haberciliği, cesur duruşu ve yenilikçi yaklaşımıyla bir döneme damga vurmuş bir isimdir. Kürt kökenini gururla sahiplenmiş ve bu doğrultuda barışçıl bir çözüm perspektifi geliştirmiştir. Hem ulusal hem de uluslararası arenada gazetecilik mesleğinin saygı duyulan bir temsilcisi olmuştur.

Kaynaklar

, , ,