Mehmed Uzun


Mehmed Uzun, önemli bir Kürt yazar ve romancı olarak modern Kürt edebiyatının öncülerinden biri kabul edilmektedir.

Hayatı ve Kariyeri

– 1 Ocak 1953’te Türkiye’nin Şanlıurfa iline bağlı Siverek ilçesinde doğdu.
– Çocukluğunda babasıyla bölgede seyahat ederek Kürt gelenekleri ve kültürüyle tanıştı.
– 1972’de Ankara’da Kürt örgütleriyle ilişkisi nedeniyle tutuklandı ve 2 yıl hapis yattı.
– 1977’de siyasi mülteci olarak İsveç’e yerleşti ve 2005’e kadar orada yaşadı.
– İsveç’te Kürtçe romanlar yazmaya başladı ve modern Kürt romanının temellerini attı.
– İlk romanı “Tu” (Sen) 1985’te yayımlandı.
– Toplam 7 roman ve çok sayıda deneme kitabı yazdı.
– Eserleri 20’ye yakın dile çevrildi.
– 2000’lerin başında Türkiye’ye döndü ancak yazdıkları nedeniyle davalar açıldı.
– 29 Mayıs 2006’da mide kanseri teşhisi kondu.
– 11 Ekim 2007’de Diyarbakır’da 54 yaşında hayatını kaybetti.

Edebi Çalışmaları ve Önemi

– Kürtçenin Kurmanci lehçesinde ilk modern romanları yazan kişi olarak kabul edilir.
– Kürtçe edebi dili geliştirmek için yoğun çaba harcadı.
– Romanlarında Kürt tarihi ve kültürünü işledi.
– Kürt kimliği ve dilinin yasaklandığı bir dönemde Kürtçe yazmayı tercih etti.
– Eserleriyle Kürt edebiyatının dünyaya açılmasına öncülük etti.
– Romanlarında tarihsel olayları kurgusal öğelerle harmanlayarak anlattı.
– Kürt sözlü edebiyat geleneğini modern romana taşıdı.

Başlıca Eserleri

– Tu (Sen), 1985
– Mirina Kalekî Rind (İyi Bir İhtiyarın Ölümü), 1987
– Siya Evînê (Aşkın Gölgesi), 1989
– Rojek ji Rojên Evdalê Zeynikê (Evdalê Zeynikê’nin Günlerinden Bir Gün), 1991
– Bîra Qederê (Kaderin Kuyusu), 1995
– Ronî Mîna Evînê Tarî Mîna Mirinê (Aşk Gibi Aydınlık Ölüm Gibi Karanlık), 1998
– Hawara Dîcleyê (Dicle’nin Yakarışı), 2001

Aldığı Ödüller

– Torgny Segerstedt Özgürlük Kalemi Ödülü (2001)
– Berlin Kürt Enstitüsü Edebiyat Ödülü
– Türkiye Yayıncılar Birliği Düşünce ve İfade Özgürlüğü Ödülü

Mehmed Uzun, Kürtçe edebiyatın gelişmesi ve dünyaya tanıtılması için verdiği mücadele ve ortaya koyduğu eserlerle modern Kürt edebiyatının en önemli isimlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Yasaklı bir dilde roman yazma cesareti göstererek Kürt kimliği ve kültürünün yaşatılmasına büyük katkı sağlamıştır.

Kaynaklar

Logo

2025 © KurdsWiki – Bir Kurdish Studies Center Projesidir, Tüm hakları saklıdır.