Nadia Murad, doğum adıyla Nadia Murad Basee Taha, 1993 yılında Irak’ın Sincar bölgesindeki Koço köyünde Yezidi bir ailede dünyaya geldi[1][7]. Çiftçilikle uğraşan geniş bir ailenin 11 çocuğundan biriydi. Annesi ailenin reisiydi ve Nadia’nın en büyük ilham kaynağıydı[9].
IŞİD’in Saldırısı ve Esaret
15 Ağustos 2014’te IŞİD militanları Nadia’nın köyüne saldırdı. Annesi ve altı erkek kardeşi öldürüldü. 21 yaşındaki Nadia ve diğer genç kadınlar kaçırılarak Musul’a götürüldü[1][4]. Nadia, üç ay boyunca IŞİD militanları tarafından cinsel köle olarak tutuldu, defalarca tecavüze uğradı ve işkence gördü[1][3].
Kaçış ve Aktivizm
Kasım 2014’te bir kapının kilitlenmediğini fark ederek kaçmayı başardı. Bir Müslüman aile ona yardım etti ve Kürt kontrolündeki bölgeye ulaşmasını sağladı[1]. 2015’te Almanya’ya yerleşti ve yaşadıklarını dünyaya anlatmaya başladı[3].
Uluslararası Tanınma
2016’da BM İnsan Ticareti Mağdurlarının Onuru İçin İyi Niyet Elçisi seçildi[1][17]. Aynı yıl Avrupa Konseyi Václav Havel İnsan Hakları Ödülü’nü ve Saharov Düşünce Özgürlüğü Ödülü’nü aldı[17].
2018’de Kongolu doktor Denis Mukwege ile birlikte Nobel Barış Ödülü’ne layık görüldü[1][3]. Bu ödülü kazanan ilk Iraklı ve Yezidi oldu[7].
Nadia’nın İnisiyatifi
2016’da Nadia’s Initiative (Nadia’nın İnisiyatifi) adlı sivil toplum kuruluşunu kurdu[1][17]. Bu örgüt, Yezidilerin anavatanının yeniden inşası ve çatışma bölgelerindeki cinsel şiddet mağdurlarına yardım için çalışmalar yürütüyor.
Kişisel Hayatı
2018’de Abid Shamdeen ile evlendi[1]. 2024 yılında Amerikan Üniversitesi’nden sosyoloji alanında lisans derecesi aldı[10].
Önemi ve Etkileri
Nadia Murad, yaşadığı korkunç deneyimlere rağmen sesini yükselterek dünya çapında bir insan hakları savunucusu haline geldi. Özellikle çatışma bölgelerinde cinsel şiddetin bir savaş silahı olarak kullanılmasına karşı mücadele ediyor[3][5]. Yezidi toplumunun yaşadığı soykırımı dünya gündemine taşıdı ve mağdurlar için adalet arayışını sürdürüyor[9][17].
Murad’ın çabaları, BM Güvenlik Konseyi’nin 2379 ve 2467 sayılı kararlarının kabul edilmesinde etkili oldu[17]. Bu kararlar, IŞİD’in işlediği suçların soruşturulması ve çatışmalarda cinsel şiddetin sonlandırılması için önemli adımlar atılmasını sağladı.
Nadia Murad, yaşadığı travmaya rağmen eğitimine devam ederek ve insan hakları mücadelesini sürdürerek, tüm dünyada mağdurlar için umut ve ilham kaynağı olmaya devam ediyor[10][12].
Kaynaklar
- [1] https://en.wikipedia.org/wiki/Nadia_Murad
- [2] https://www.shu.edu/diplomacy/news/world-leaders-forum-welcomes-nobel-prize-winner-nadia-murad.html
- [3] https://www.nobelprize.org/prizes/peace/2018/murad/speedread/
- [4] https://kids.britannica.com/students/article/Nadia-Murad/631577
- [5] https://www.nobelprize.org/prizes/peace/2018/murad/facts/
- [6] https://www.hks.harvard.edu/research-insights/policy-topics/human-rights/isis-trafficking-survivor-nadia-murad-basee
- [7] https://awpc.cattcenter.iastate.edu/directory/nadia-murad/
- [8] https://giwps.georgetown.edu/rebuilding-communities-after-atrocities-a-conversation-with-nobel-peace-prize-laureate-nadia-murad/
- [9] https://www.britannica.com/biography/Nadia-Murad
- [10] https://www.nadiasinitiative.org/news/graduation-of-nadia-murad
- [11] https://simple.wikipedia.org/wiki/Nadia_Murad
- [12] https://www.youtube.com/watch?v=0-aV-T_XPiw
- [13] https://www.nobelprize.org/prizes/peace/2018/murad/biographical/
- [14] https://blogs.chapman.edu/wilkinson/2024/03/07/from-our-eyes-working-with-nobel-peace-prize-laureate-nadia-murad/
- [15] https://azwww.chapman.edu/wilkinson/peace-studies/nadia-murad.aspx
- [16] https://www.nobelprize.org/prizes/peace/2018/murad/prize-presentation/
- [17] https://www.nadiasinitiative.org/nadia-murad
- [18] https://giwps.georgetown.edu/nobel-peace-prize-winner-nadia-murad-on-taking-isis-to-court/