Dr. Sharo Ibrahim Garip

Dr. Sharo Ibrahim Garip, Kürt kökenli Alman akademisyen, sosyolog ve politik teorisyen olarak tanınmaktadır. 1966 yılında doğmuştur ve Alman vatandaşıdır. Anadolu Kürtlerinden olan Garip, Konya’nın Ömerhanlı (köyün Kürtçe ismi Omera) köyünde dünyaya gelmiştir.12345

Eğitim Hayatı

Sharo Ibrahim Garip’in akademik yolculuğu Almanya’da şekillenmiştir:

Lisans ve Yüksek Lisans Eğitimi

  • 1986: Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Fakültesinde lisans eğitimine başlamış ancak tamamlamamıştır4
  • 1991: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi, Maliye Bölümünden lisans derecesini almıştır4
  • 2004: Köln Üniversitesi Ekonomi Bölümünden yüksek lisans (M.A.) derecesi almıştır254

Doktora Eğitimi

  • 2012: Köln Üniversitesi Karşılaştırmalı Siyaset Bilimi dalında doktora (Ph.D.) derecesini almıştır674
  • Doktora tezi: “Ethnische Konflikte im Vergleich: Baskenland-Kurdistan” (Etnik Çatışmaların Karşılaştırılması: Baskenland-Kurdistan)78

Dil Becerileri

Garip çok dilli bir akademisyen olarak öne çıkmaktadır:

  • Kürtçe: Ana dil seviyesinde4
  • Almanca: Ana dil seviyesinde4
  • Türkçe: Ana dil seviyesinde4
  • İngilizce: İleri seviyede4
  • Norveççe/İsveççe: İleri seviyede4
  • İspanyolca: Temel seviyede4

Akademik Kariyeri

Erken Dönem Çalışmaları (2004-2014)

  • 2006-2008: Köln’de toplum merkezi, Almanca ve Kürtçe dil eğitimi4
  • 2008-2010: Rudaw gazetesi, Köln’de yazar ve araştırmacı4
  • 2010-2011: Le Monde Diplomatique’te editör, makale yazımı ve araştırma4
  • 2012-2014: SOAS, Londra Üniversitesinde öğretim görevlisi4
  • 2012-2014: Aynı dönemde Kurdish Dockland Academy’de ders vermiştir4

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Dönemi (2014-2016)

2014 yılında Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Genel Sosyoloji ve Metodoloji Ana Bilim Dalında öğretim üyesi olarak göreve başlamıştır. Bu dönem, Garip’in kariyerinde kritik bir dönemeç olmuştur.52

Barış İçin Akademisyenler Bildirisi ve Sonuçları

2016 yılında “Barış İçin Akademisyenler” tarafından yayınlanan “Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisini imzalamıştır. Bu bildiri, güneydoğudaki operasyonlara karşı bir duruş sergilemiştir.910

Bu imza nedeniyle:

  • 15 Ocak 2016: Gözaltına alınmıştır119
  • 16 Ocak 2016: Adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştır109
  • 2016 Şubat: Üniversitedeki görevine son verilmiştir12
  • Yurt dışına çıkış yasağı getirilmiştir5
  • 2018: 1 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırılmış, ceza ertelenmişirdir131415

Sürgün Dönemi ve Devam Eden Kariyer (2016-günümüz)

  • 2018 itibariyle: Köln Üniversitesi Ortadoğu Araştırmaları bölümünde postdoktora araştırmacısı164
  • 2018-2019: Duisburg-Essen Üniversitesinde postdoktora fellows124
  • KWI (Kulturwissenschaftliches Institut) Duisburg-Essen Üniversitesinde araştırmacı4

Akademik Çalışmaları ve Yayınları

Ana Eserleri

#### Kitap Yayınları

  1. “Ethnische Konflikte im Vergleich: Baskenland-Kurdistan” (LIT Verlag Münster, 2013)8177
  2. – Bu eser, Baskenland ve Kurdistan örnekleri üzerinden etnik çatışmaları karşılaştırmalı olarak inceleyen kapsamlı bir çalışmadır
  3. – André Kaiser tarafından değerlendirilmiş ve önemli bir katkı olarak görülmüştür7

#### Önemli Makaleler

  1. “Democratization in Plural Society and Ethnic Conflict: The Case of Turkey-Kurdistan” (Review of Social Studies, 2016)18174
  2. “Wozu brauchen wir die Gruppenrechte?” (Europa Ethnica, 2013)19184
  3. “Guardians of Nation Versus Guardians of Tradition” (Zarema No. 10, 2017, Türkiye)4
  4. “The Election in Turkey and pro Kurdish Part HDP” (Bas News, 2015)4
  5. “Peace Building Process in Spain and Turkey” (University Cagliari Konferansı, 2014)4
  6. “The Dynamics of Democratization Process in Turkey” (Kurdistan-Post, 2011)4
  7. “Fanon, Besikci and Colonialism: Comparative Method of Besikci” (Le Monde Diplomatique Kurdish, 2010)4
  8. “The Ideology of Ethnic Nationalism: Comparative Study” (Le Monde Diplomatique Kurdish, 2009)4
  9. “Euopean Central Banks Monetary Policy for Price Stability” (Diploma tezi, Köln Üniversitesi, 2004)4

Araştırma Alanları ve Teorik Katkıları

Sharo Ibrahim Garip’in temel araştırma alanları şunlardır:

  • Etnik Çatışma20184
  • Karşılaştırmalı Siyaset18204
  • Kürt Sorunu20184
  • Milliyetçilik18204
  • Sömürge Teorisi ve Post-kolonyal Yaklaşımlar2122
  • Grup Hakları19184

Sömürgecilik ve Kurdistan Teorisi

Garip, sömürge teorilerini Kürt meselesi üzerinden inceleyen önemli isimlerden biridir. Frantz Fanon ve İsmail Beşikçi’nin karşılaştırmalı metodolojisini kullanarak sömürgecilik analizleri yapmıştır.22214

Türklük Sözleşmesi Tartışması

Barış Ünlü’nün “Türklük Sözleşmesi” teorisi ile ilgili eleştirel yaklaşımlar geliştirmiştir. “Kürt hareketi Kemalistleşti” iddiası gibi tartışmalı tezler ortaya atmıştır.2316

Siyasi Görüşleri ve Toplumsal Duruşu

HDP ve Kürt Siyaseti Eleştirisi

Garip, HDP’nin “Türkiyelileşme” söylemini problemli bulduğunu ve bunun “ruhen egemenden kopmuş olan Kürtleri tekrar entegre etmek” gibi bir rol oynadığını ifade etmiştir. Bu yaklaşımın sömürgeciliğin legitimasyonunu yeniden tamir ettiğini öne sürmüştür.16

Beyazlık ve Siyahlık Analizi

“Kürt siyasetinin ‘beyazların kontrolü’ altına girdiğini” savunan Garip, bu durumu HDP’nin oylarının %90’ını Kürtlerden almasına rağmen “Kürt partisi değiliz” vurgusunu yapması ile örneklendirmiştir.16

Fanon ve Dekolonyal Perspektif

Frantz Fanon’un teorilerini günümüz Kürt meselesi için kullanılabilir bulduğunu belirten Garip, özellikle ideolojik kriz yaşayan Kürt siyasetine Fanon’un ne söyleyebileceği konusunda düşünceler geliştirmiştir.21

Mezopotamya Vakfı’ndaki Rolü

2013 yılında Diyarbakır’da kurulan Mezopotamya Vakfı’nın kurucular kurulunda yer almıştır. Bu vakıf, Mezopotamya Üniversitesi’ni kurma amacıyla kurulmuştur.2425261

23 Haziran 2013’te Amed’te (Diyarbakır) düzenlenen Mezopotamya Vakfı Kurucular Kurulu Toplantısına yaklaşık 200 Kürt aydınıyla birlikte katılmıştır. Garip bu toplantıyı “idealistler topluluğu” olarak nitelendirmiş ve “ağır tarihi sorumluluğun bilincinde hareket edilen” bir platform olduğunu belirtmiştir.24

Uluslararası Tanınırlık ve Etkileri

Akademik Ağlar ve İşbirlikleri

Garip, uluslararası akademik camiada etkin bir figür olarak öne çıkmaktadır:

  • Academia.edu’da 139 takipçi, 123 takip edilen profile sahiptir20
  • Çeşitli uluslararası konferans ve seminerlerde yer almıştır224

Barış Hareketi ve Uluslararası Dayanışma

2018 yılında Afrin operasyonuna karşı düzenlenen uluslararası barış çağrısına imza veren akademisyenler arasında yer almıştır. Bu çağrıda 401 aydın tarafından imzalanan barış metni ile Türkiye’nin savaş siyasetinin durdurulması talep edilmiştir.27

Güncel Durumu ve Devam Eden Çalışmaları

Garip şu anda Londra/İngiltere adresinde ikamet etmekte ve bağımsız bir araştırmacı olarak çalışmalarını sürdürmektedir. Köln Üniversitesi Şarkiyat Bölümü ile akademik bağlantısını korumaktadır.204

Devam Eden Araştırma Projeleri

  • Ortadoğu’da Kürt meselesi araştırmaları4
  • Sömürgecilik teorileri ve post-kolonyal yaklaşımlar
  • Karşılaştırmalı etnik çatışma analizleri

Akademik ve Entelektüel Mirası

Sharo Ibrahim Garip’in entelektüel katkıları şu alanlarda yoğunlaşmaktadır:

Teorik Katkılar

  1. Etnik çatışmaları karşılaştırmalı metodoloji ile inceleme
  2. Grup hakları teorisinin geliştirilmesi
  3. Kürt sorunu için post-kolonyal yaklaşımların uygulanması
  4. Demokratikleşme süreçlerinde çoğulcu toplum analizleri

Eleştirel Yaklaşımları

  1. Kürt siyasetindeki hegemonik eğilimlerin eleştirisi
  2. “Türkiyelileşme” söyleminin sorgulanması
  3. Barış sürecindeki yapısal sorunların analizi

Sonuç

Dr. Sharo Ibrahim Garip, Kürt kökenli Alman akademisyen olarak hem etnik çatışma teorisi hem de Kürt sorunu alanlarında önemli katkılar yapmış bir entelektüeldir. Karşılaştırmalı siyaset bilimi metodolojisini kullanarak Baskenland-Kurdistan analizleri, post-kolonyal yaklaşımlarla sömürgecilik teorileri, ve grup hakları konularında özgün çalışmalar üretmiştir.21719

Barış İçin Akademisyenler bildirisi nedeniyle yaşadığı sürgün süreci, onun akademik özgürlük ve ifade özgürlüğü mücadelesindeki kararlı duruşunu göstermektedir. Bu deneyim, aynı zamanda onun insan hakları ve demokratikleşme konularındaki hassasiyetini pekiştirmiştir.13512

Bugün Londra’da çalışmalarını sürdüren Garip, uluslararası akademik camiada Kürt sorunu uzmanı ve etnik çatışma teorisyeni olarak tanınmaya devam etmektedir. Onun çalışmaları, özellikle Ortadoğu çalışmaları ve çatışma çözümü alanlarında gelecek nesil araştırmacıları etkilemeye devam edecektir.20
100101102103104105106107108109110111112113114115116117118119120121122123124125126127128129130131132133134135136137138139140141142143144145146147148282930313233343536373839404142434445464748495051525354555657585960616263646566676869707172737475767778798081828384858687888990919293949596979899

  1. https://bianet.org/yazar/sharo-ibrahim-garip-5384
  2. https://kararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr/BB/2017/31679
  3. https://kurdenanatolien.com/birlik-kurtlerin-bir-aktor-olarak-taninmasini-ve-mesru-temsiliyetini-garantiler/
  4. https://independent.academia.edu/SharoIbrahimGarip/CurriculumVitae
  5. https://kararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr/BB/2018/17635
  6. https://wiso.uni-koeln.de/sites/fakultaet/dokumente/forschung/Forschungsbericht/20140317_Annual_Research_Report_final.pdf
  7. https://lit-verlag.de/isbn/978-3-643-90325-9/
  8. https://www.bol.com/nl/nl/p/ethnische-konflikte-im-vergleich-baskenland-kurdistan/9200000011473031/
  9. https://t24.com.tr/haber/vanda-gozaltina-alinan-akademisyenler-adli-kontrol-sartiyla-serbest,324601
  10. https://www.evrensel.net/haber/270330/vanda-gozaltina-alinan-akademisyenler-serbest-2
  11. https://www.presshaber.com/alman-vatandasi-akademisyen-gozaltinda-25258.html
  12. https://www.indexoncensorship.org/2018/04/sharo-garip/
  13. https://barisicinakademisyenler.net/node/585
  14. https://www.art-izan.org/toplum-siyaset/1-14-nisan-2018-turkiye-gundemi/
  15. https://bianet.org/haber/uc-akademisyene-daha-1-yil-3-ay-hapis-cezasi-cezalar-ertelendi-195934
  16. https://www.solitiraz.com/haber-detay/-kurt-hareketi-kemalistlesti-iddiasi/461
  17. https://scholar.google.com/citations?user=a-MSkqQAAAAJ\&hl=de
  18. https://scholar.google.com.tr/citations?user=a-MSkqQAAAAJ\&hl=tr
  19. https://www.grafiati.com/en/literature-selections/gruppenrechte/
  20. https://independent.academia.edu/SharoIbrahimGarip
  21. https://kurdarastirmalari.com/uploads/2_dosya/kurd_arastirmalari_dosya2_-_nihayi_2.pdf
  22. https://www.menaprisonforum.org/academia_detail/6/
  23. https://serdargunes.wordpress.com/2013/02/22/milliyetcilik-2/
  24. https://bianet.org/yazi/mezopotamya-universitesi-kurulus-calismalarindan-notlar-148066
  25. https://www.wmezopotamyaye.org/tr/vakif/3-vakif-senedi/
  26. https://www.wmezopotamyaye.org/tr/vakif/6-kurucular-kurulu/
  27. https://ozgurgelecek55.net/duenyann-doert-bir-yanndan-aydnlar-qafrine-olan-saldry-durdurun/
  28. https://jmir.org/api/download?alt_name=xmed_v4i1e29587_app1.pdf\&filename=ad9cb423-6d0b-11ee-b32a-fd6e4e9ee301.pdf
  29. https://arxiv.org/html/2403.03212v1
  30. https://www.mdpi.com/2227-9067/11/1/134/pdf?version=1705920342
  31. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10062263/
  32. https://www.youtube.com/watch?v=Hh3MNI1DGgQ
  33. https://portal.netewe.com/1128-akademisyen/
  34. https://www.kitapyurdu.com/yazar/ibrahim-garip/248932.html
  35. https://kurds.wiki/sharo-ibrahim-garip/
  36. https://x.com/gazeteduvar/status/1058222167815385089
  37. https://www.instagram.com/ibrahimgaripofficial/
  38. https://sonhaber.ch/gunumuz-somurgeciligi-ve-kurtler/
  39. https://www.chimia.ch/chimia/article/download/2024_304/2024_304
  40. https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S2665991323002321
  41. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4559001/
  42. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11290219/
  43. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10465680/
  44. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9632326/
  45. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/pdfdirect/10.1002/2211-5463.13505
  46. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9034572/
  47. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7831464/
  48. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8645514/
  49. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8225671/
  50. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5772172/
  51. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10360918/
  52. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11976257/
  53. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10858939/
  54. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7613382/
  55. https://cccp.uni-koeln.de/sites/cccp/Team/Kaiser/CV_and__Publications_Kaiser.pdf
  56. https://www.birgun.net/haber/3-baris-akademisyeni-ne-1-yil-3-ay-hapis-cezasi-205562
  57. https://www.gazeteduvar.com.tr/forum/2018/04/10/gecen-haftanin-hak-ihlalleri-2-9-nisan-cezaevi-nufusu-13-ilden-fazla
  58. https://bby2018kongre.ankara.edu.tr/wp-content/uploads/sites/444/2018/06/III.-BBY-Bölümü-Öğrenci-Kongresi-Bildiriler.pdf
  59. https://www.gazeteduvar.com.tr/gundem/2018/02/23/uc-baris-akademisyenine-hapis-cezasi
  60. https://kurdarastirmalari.com/uploads/3_dosya/Kurd_Arastirmalari-sayi_3_1.pdf
  61. https://www.yyu.edu.tr/Birimler/194/sayfalar/11348
  62. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1672775
  63. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/235997
  64. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4029781
  65. http://www.jshsr.org/DergiTamDetay.aspx?ID=454
  66. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3325358
  67. https://acikbilim.yok.gov.tr/bitstream/handle/20.500.12812/593945/yokAcikBilim_10110914.pdf?sequence=-1\&isAllowed=y
  68. https://www.rumelise.com/file/download/2077585704/rumelise-2021-bildiriler-kitabi.pdf
  69. https://www.academia.edu/568743/Milletin_B%C3%B6l%C3%BCnmez_B%C3%BCt%C3%BCnl%C3%BC%C4%9F%C3%BC_Demokratikle%C5%9Fme_s%C3%BCrecinde_par%C3%A7alayan_milliyet%C3%A7ilik_ler_
  70. https://turuz.com/storage/beyhadi/2016-9/0704-Fetihlerden_Baghimsizliq_Hareketlerine_Somurgecilik_Tarixi-Ferro.pdf
  71. https://www.agri.edu.tr/upload/kutuphanevedokumantasyondairebaskanligidetay261/2017 ihalesi Kutuphane.pdf
  72. https://ouci.dntb.gov.ua/en/works/4y8YzJ57/
  73. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/43478
  74. https://oiist.org/tr/kutuphane/yeni-gelenler/
  75. https://www.academia.edu/125950333/THE_CAMBRIDGE_HISTORY_OF_THE_KURDS
  76. https://marxismandsciences.org/wp-content/uploads/2020/11/bumt_marksist-mucc88dahaleler-1.pdf
  77. https://www.academia.edu/117548264/Eril_%C5%9Eiddet_Davalar%C4%B1nda_Feminist_Avukatl%C4%B1k_Eril_Hukuk_K%C3%BClt%C3%BCr%C3%BCn%C3%BC_D%C3%B6n%C3%BC%C5%9Ft%C3%BCr%C3%BCc%C3%BC_Bir_%C4%B0mkan
  78. https://acikerisim.uludag.edu.tr/bitstreams/d41874fd-4a9b-496c-8234-7ac117a9a399/download
  79. https://www.agri.edu.tr/upload/kutuphanevedokumantasyondairebaskanligidetay261/Kutuphane 2017 ihalesi.xlsx
  80. https://www.sosyoekonomijournal.org/Sosyoekonomi23(26).pdf
  81. https://www.scribd.com/document/622837954/Kutuphaneler-01-30
  82. http://library.oapen.org/bitstream/20.500.12657/22450/1/1007730.pdf
  83. https://www.nomos-elibrary.de/10.5771/0506-7286-1983-3-267.pdf
  84. https://www.degruyter.com/document/doi/10.1515/9783110731569-006/pdf
  85. https://www.degruyter.com/document/doi/10.1515/bfp-2023-0036/pdf
  86. https://www.nomos-elibrary.de/10.5771/0023-4834-2012-2-178.pdf
  87. http://www.nomos-elibrary.de/10.5771/0506-7286-1970-3-422.pdf
  88. https://www.transcript-verlag.de/shopMedia/openaccess/pdf/oa9783839470633.pdf
  89. https://sjer.ch/article/download/6896/11014
  90. https://www.degruyter.com/document/doi/10.1515/fjsb-2023-0019/pdf
  91. https://www.degruyter.com/document/doi/10.1515/9783110705621-004/pdf
  92. https://zenodo.org/record/1038353/files/article.pdf
  93. https://www.ekinkitap.com/ibrahim-garip
  94. https://iksadyayinevi.com/wp-content/uploads/2020/12/SOSYAL-BILIMLERDE-GUNCEL-ARASTIRMALAR.pdf
  95. https://www.hepsiburada.com/kitaplar-c-2147483645?filtreler=yazar%3A€C4€B0brahim€20Garip
  96. https://www.bkmkitap.com/ibrahim-garip
  97. https://www.ebay.co.uk/itm/306436228242
  98. https://www.idefix.com/yazar/ibrahim-garip-10120027
  99. https://ismailbesikcivakfi.org/uploads/files/PDF/FR_2021-21.pdf
  100. https://www.booklooker.de/Bücher/Sharo-Ibrahim-Garip+Sharo-Ibrahim-Garip-Ethnische-Konflikte-im-Vergleich-Baskenland-Kurdistan/id/A02Gqfjm01ZZ9?pid=8
  101. https://1000kitap.com/yazar/ibrahim-garip
  102. https://ukaas.ktb.gov.tr/Eklenti/130398,30kazi2pdf.pdf?0
  103. https://avim.org.tr/images/uploads/Yayin/ermeni-arastirmalari-50-pdf.pdf
  104. https://www.anayasa.gov.tr/media/6602/2019_2cilt.pdf
  105. https://oad.org.tr/wp-content/uploads/2021/06/Reports_6179_2020315184257339Baris-Sevgi-Ozgurluk.pdf
  106. https://bianet.org/haber/iki-ayri-mahkemede-uc-akademisyenin-davasi-goruldu-192558
  107. https://tika.gov.tr/wp-content/uploads/2024/07/ae-43.pdf
  108. https://barisicinakademisyenler.net/node/533
  109. https://ankamer.ankara.edu.tr/wp-content/uploads/sites/338/2025/03/II.-ULUSLARARASI-SAKARYA-MEYDAN-MUHAREBESI-VE-HAYMANA-SEMPOZYUMU.pdf
  110. https://dergipark.org.tr/tr/download/issue-full-file/70086
  111. https://www.emekveadalet.org/notlar/zoraki-turkluk-sozlesmesi-1/
  112. https://hakikatadalethafiza.org/wp-content/uploads/2022/04/Kuresel-Dunyanin-Bolgesel-Kurt-Sorunu_Yasin-Sunca.pdf
  113. https://www.yyu.edu.tr/images/files/41__sayi_numarali.pdf
  114. https://kurdixanepirtuk.com/turkluk-sozlesmesi-olusumu–isleyisi-ve-krizi
  115. https://www.dipnotkitap.com/kitap/turkluk-sozlesmesi/246
  116. https://www.folkloredebiyat.org/Makaleler/1166394865_fe%20106-5.pdf
  117. https://www.imge.com.tr/urun/turkluk-sozlesmesi-olusumu-isleyisi-ve-krizi-baris-unlu-9786052318089
  118. https://acikerisim.uludag.edu.tr/server/api/core/bitstreams/d41874fd-4a9b-496c-8234-7ac117a9a399/content
  119. https://www.goodreads.com/tr/book/show/37830682-t-rkl-k-s-zle-mesi
  120. https://nek.istanbul.edu.tr/ekos/TEZ/ET000907.pdf
  121. https://www.polakitap.com/urun/turkluk-sozlesmesi-olusumu-isleyisi-ve-krizi-9786052318089
  122. https://serdargunes.wordpress.com/2021/09/23/kurt-sorunu-tartismalari-arsivi/
  123. https://aramyayinevi.com/?route=common%2Fhome\&add-to-cart=6735\&products-per-page=all
  124. https://www.openaccess.hacettepe.edu.tr/bitstream/handle/11655/36455/10345292.pdf?sequence=2\&isAllowed=y
  125. https://krtknadmn.karatekin.edu.tr/files/kutuphane/21 f listesi (1).xlsx
  126. https://alternatifpolitika.com/site/cilt/11/sayi/1/AP-cilt-11-sayi-1.pdf
  127. https://turkegitimsen.org.tr/wp-content/uploads/2021/10/543-pdf.pdf
  128. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10946208/
  129. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8111368/
  130. https://www.degruyter.com/document/doi/10.1515/tjb-2018-43s303/pdf
  131. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10106891/
  132. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7919250/
  133. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9046715/
  134. http://www.egms.de/en/journals/zma/2018-35/zma001148.shtml
  135. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11247986/
  136. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10208956/
  137. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9854078/
  138. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11078798/
  139. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11775032/
  140. https://karar.memurlar.net/anayasa/detay/default.aspx?primarykey=bf99c11e-5e9e-ed11-8119-a0369f7d1484
  141. https://webportal.yyu.edu.tr/images/content/1672812966_TAM_SIRALI_METI%CC%87N_KI%CC%87TAPC%CC%A7IGI.pdf
  142. https://s.odatv.com/images2/2019_07/2019_07_30/2018-17635.pdf
  143. https://usbes.congress.gen.tr/files/site/28/669FDF1CCA832/files/USBES2025(2).doc.pdf
  144. https://kararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr/BB/2018/17635?KelimeAra[0]=ya\&page=274
  145. https://kvmgm.ktb.gov.tr/sempozyum_pdf/arastirmalar/28_arastirma_2.pdf
  146. http://www.kulturvarliklari.gov.tr/sempozyum_pdf/arastirmalar/08_arastirma.pdf
  147. https://scholar.google.no/citations?user=a-MSkqQAAAAJ\&hl=no
  148. https://dip.bundestag.de/vorgang/maßnahmen-zur-ermöglichung-einer-ausreise-des-deutschen-wissenschaftlers-dr-sharo/78040?f.deskriptor=Deutsche\&start=375\&rows=25\&pos=386\&ctx=d