Zarifa Paşayevna Mgoyan, sahne adıyla Zara, 26 Temmuz 1983 tarihinde Leningrad’da (şimdiki St. Petersburg) dünyaya gelmiş Rus pop şarkıcısı, aktris ve sosyal aktivist. Ezidi-Kürt kökenli olan Zara, günümüz Rusya sahnelerinin en tanınmış isimlerinden biridir.1234
Aile Geçmişi ve Kökenler
Zara’nın ailesi, Ermenistan’ın Leninakan (şimdiki Gümrü) şehrinden Rus topraklarına göç etmiş Ezidi-Kürt kökenlidir. Babası Paşa Bimbaşiyevic Mgoyan, fizik-matematik bilimlerinde kandidat derecesi olan bir makine mühendisidir. Annesi Nadi Camalovna Mgoyan ev hanımıdır.5631
Zara’nın ailede büyük kız kardeşi Liana ve küçük erkek kardeşi Roman vardır. Ailede müzikle uğraşan tek kişi Zara’dır, bu durum onun doğal yeteneğini daha da özel kılmaktadır.615
Eğitim Hayatı
Zara, Leningrad Oblastı Kirov Rayonu’ndaki Otradnoye kasabasında bulunan 2 numaralı ortaokulda eğitim gördü. 2000 yılında St. Petersburg’daki 56 numaralı gimnazyumu gümüş madalya ile bitirdi.316
Genel eğitimi yanında müzik eğitimi de alan Zara, çocuk müzik okulunu piyano dalında onur derecesi ile tamamladı. 2004 yılında ise prestijli St. Petersburg Tiyatro Sanatları Akademisi‘nden mezun oldu.27163
Müzikal Kariyerinin Başlangıcı
İlk Adımlar ve Keşif
Zara’nın müzik kariyeri 12 yaşında başladı. 1995 yılında müzisyen ve besteci Oleg Kvaşa ile tanıştı. Kvaşa, genç Zara’nın sesindeki potansiyeli fark ederek onunla çalışmaya başladı.1263
1996 yılında, henüz 13 yaşındayken “Serdce Cülyetti” (Juliet’in Kalbi), “İmeno segodnya” (Tam Bugün), ve “Kolıbelnaya” (Ninni) şarkılarını kaydetti. Bu şarkılar radyo istasyonlarında yayınlanarak Zara’ya ilk şöhretini getirdi.631
İlk Başarılar ve Ödüller
1997 yılı, Zara için dönüm noktası oldu:
- “Serdce Cülyetti” şarkısıyla “Utrennyaya zvezda” (Sabah Yıldızı) televizyon yarışmasında finale kaldı821
- Mısır’da düzenlenen Uluslararası “Çocuklar Gülsün” Festivali‘nde Grand Prix kazandı281
1998 yılında art arda önemli başarılar elde etti:
- Omsk’ta “Nadejdi Sibiri” (Sibirya’nın Umutları) yarışmasında Grand Prix812
- St. Petersburg’ta “Den rojdeniya” (Doğum Günü) açık yarışmasında Grand Prix128
- “Şlyager goda” (Yılın Şarkısı) Uluslararası Televizyon Yarışması’nda Grand Prix281
1998 ve 1999 yıllarında Soçi’deki “Nadejdi Evropi” (Avrupa’nın Umutları) yarışmasında ardarda iki kez Grand Prix ve birinci derece diploma aldı.812
Profesyonel Sahne Hayatı
16 yaşındayken, St. Petersburg’taki A.İ. Raykin Estradi Tiyatrosu‘nda ilk solo konserini verdi. 2002 yılında ise Oktyabrskiy Büyük Konser Salonu‘nda senfoni orkestrasıyla birlikte sahne aldı.12
Televizyon Kariyeri ve Tanınırlık
Reality Show Deneyimi
2006 yılında “Fabrika Zvezd-6” (Yıldız Fabrikası-6) televizyon programında finale kaldı. Bu program, Amerikan “American Idol” formatının Rus versiyonuydu.910721
2009 yılında “Dve zvezdi” (İki Yıldız) projesinde Rusya Halk Sanatçısı Dmitri Pevtsov ile düet yaptı ve ikinci oldu. 2010 yılında olimpik figür pateni şampiyonu Anton Siharulidze ile “Led i plamya” (Buz ve Alev) şovuna katıldı.102
Düzenli olarak “DOstoyanie REspubliki” (Cumhuriyetin Mülkü) ulusal kültürel projesinde yer almaktadır.102
Tiyatro ve Sinema Kariyeri
Tiyatro Deneyimi
St. Petersburg Tiyatro Sanatları Akademisi’nde eğitim aldığı dönemde “Mohovaya’daki Eğitim Tiyatrosu”nda sahne aldı. “Geçmiş Yüzyılın Sesleri”, “İdiot” ve “Göksel Kırlangıçlar” oyunlarında rol aldı.32
Film ve Televizyon Rolleri
Zara’nın oyunculuk kariyesi çeşitli yapımlarda yer almasıyla şekillenmiştir:11
- “Streets of Broken Lights” (2001) – TV dizisi111
- “Demon” (2004) – Kısa film11
- “Spetsnaz 2” (2004) – TV dizisi1
- “Favorsky” (2005) – TV dizisi1
- “Pushkin. The Last Duel” (2006) – Film1
- “The Afghan Caravan” (2010) – Film, Amina rolü11
- “White Sand” (2011) – Film1
- “Zhenshchiny na grani” (2013) – TV dizisi, Zarema rolü11
- “Novogodnaya skazka” (2021) – TV filmi11
Diskografisi ve Müzikal Eserler
Zara’nın müzik kariyerinde 10 stüdyo albümü bulunmaktadır. Başlıca albümleri:4101
Stüdyo Albümleri
- “Serdce Cülyetti” (1999) – İlk albümü128
- “Zara” (2000) – İkinci albüm128
- “Gde teçet reka” (Nehir Nerede Akıyor) (2002) –912
- “Zara” (2003) – En iyi şarkı koleksiyonu912
- “Ne ostavlyay menya odnu” (Beni Yalnız Bırakma) (2005) –129
- “Ya ne ta” (Ben O Değilim) (2007) –139
- “Dlya Neyo” (Onun İçin) (2009) –9
- “V tyomnih glazah tvoih” (Senin Koyu Gözlerinde) (2013) –89
- “\#Millimetri” (2016) –98
- “Klama Dilê Min” (Kalbimin Şarkıları) (2023) – İlk Kürtçe albümü149
Kürtçe Albümü: Klama Dilê Min (2023)
2023 yılında çıkardığı “Klama Dilê Min” albümü, Zara’nın ana diline dönerek köklerine gösterdiği saygının en önemli örneğidir. Album, dünya müziği yıldızı Yasmin Levy‘nin özel besteleri ve geleneksel Kürt halk şarkılarından oluşmaktadır.1516149
Albümdeki önemli şarkılar:
- “Keça Kurdim” – Kürt Kızı
- “Dayê” – Anne
- “Welatê Min” feat. Şivan Perwer – Vatanım1614
- “Emanê”
- “Ez Kevokim”
- “Newroz” – Nevruz14
Ödüller ve Tanınma
Ulusal Ödüller
Zara, Rusya’nın en prestijli müzik ödüllerinden 9 “Altın Gramofon” ödülü sahibidir. Ayrıca “Pesnya goda” (Yılın Şarkısı) festivalinden 4 diploma almıştır.17102
Devlet Ödülleri ve Unvanları
- 2015: Karaçay-Çerkesya Cumhuriyeti Emektar Sanatçısı8
- 2016: Rusya Federasyonu Emektar Sanatçısı unvanı321
- 2016: UNESCO Barış Sanatçısı unvanı181920
- 2019: Putin tarafından 2. Sınıf Şeref Madalyası21
- 2024: Putin tarafından Dostluk Nişanı21
UNESCO Barış Sanatçısı
5 Aralık 2016’da Paris’teki UNESCO Merkezi’nde “UNESCO Barış Sanatçısı” unvanı ile onurlandırıldı. Bu unvan, engelli çocuklar ve yetişkinlerin eğitimine olan katkıları nedeniyle verildi.192022
Zara, UNESCO’nun hedeflerine olan bağlılığını şu sözlerle ifade etti: “Birçok dilde ve birçok ülkede şarkı söylüyorum ve eminim ki müzik insanları birleştirebilir, kuşaklar ve milletler arasındaki tüm engelleri yok edebilir”.19
Sosyal Sorumluluk ve Hayırseverlik
Engelliler İçin Çalışmalar
Zara, özellikle engelli çocuklar ve yetişkinlere yönelik eğitim ve destek programlarında aktif rol almaktadır. “Adım Adım” ve “Kalbin Çağrısı” gibi vakıflarla çalışarak görme ve işitme engelli çocukların sanatsal faaliyetlere katılımını desteklemektedir.2219
Uluslararası Festival Organizasyonu
2017 yılında UNESCO himayesinde Rusya’da ilk “Müzik Naših Serdec” (Kalplerimizin Müziği) Uluslararası Etnik Müzik Festivali’ni düzenledi. Bu festival, Gürcistan, Özbekistan, Sırbistan, İsrail, Belarus, Rusya ve diğer ülkelerden sanatçıları bir araya getirdi.1815
Kişisel Hayatı
Evlilikleri ve Aile Yaşamı
Zara iki kez evlilik yaptı:
#### İlk Evlilik
2004 yılında Sergey Matvienko (St. Petersburg eski valisi Valentina Matvienko’nun oğlu) ile evlendi. Bu evlilik için Ezidi inancından Rus Ortodoks Hıristiyanlığı‘na geçti. Evlilik bir buçuk yıl sürdü ve 2005’te boşandılar.23911
#### İkinci Evlilik
2008 yılında Sergey İvanov (Moskova Belediyesi Sağlık Müdürlüğü Eczacılık Dairesi başkanı) ile evlendi. Bu evlilikten iki oğlu oldu:23911
Bu evlilik 2016-2017 yıllarında sona erdi.23
Çok Dilli Yeteneği
Zara 10 farklı dilde şarkı söyleyebilmektedir. Rusça, Kürtçe, İngilizce, Fransızca, Sırpça ve işaret dilinde performans sergilemektedir.252215
Uluslararası İşbirlikleri
Dünyaca Ünlü Sanatçılarla Düetler
Zara, kariyeri boyunca birçok uluslararası sanatçıyla çalışma fırsatı buldu:18
- Andrea Bocelli – İtalyan tenor
- Mireille Mathieu – Fransız şarkıcı
- Gérard Depardieu – Fransız aktör ve sanatçı
- Şivan Perwer – Kürt müzik efsanesi1516
Bu düetler Moskova, Paris ve Roma’da sahnelenmiştir.18
Kürt Kimliği ve Kültürel Misyon
Zara, Kürt kimliğini uluslararası platformlarda gururla temsil etmektedir. “Dünyanın neresinde olursak olalım, ülkemizi hatırlamalıyız” felsefesiyle hareket etmektedir.2515
UNESCO Barış Elçisi sıfatıyla, kültürel çeşitliliğin korunması ve kişisel kimlik ifadesinin önemini vurgulamaktadır. Kürt kültürünün derinliğini ve zenginliğini dünya çapında tanıtmaktadır.15
Sanatsal Tarzı ve Etkisi
Müzikal Özellikler
Zara’nın müziği pop, romans ve etnik müzik unsurlarını harmanlayan benzersiz bir tarzda. Repertuarında şu türler bulunmaktadır:1218
- Rus romanları
- Etnik kompozisyonlar
- Pop şarkılar
- Kürt halk müziği
Vokal Yetenekleri
Güçlü ve duygusal sesiyle tanınan Zara, farklı müzikal gelenekleri anlayarak, yorumladığı lirik kompozisyonları kendine özgü bir tarzda sunmaktadır.18
Güncel Durumu ve Geleceğe Bakış
Zara, 2025 itibariyle 42 yaşında olup müzik kariyerini aktif olarak sürdürmektedir. Son yıllarda özellikle Kürt müziği üzerinde odaklanarak, kültürel kökleriyle bağını güçlendirmektedir.5
Kurdistan bölgesini henüz ziyaret etmemiş olmakla birlikte, büyük Kürt festivalleri için planlar yapmaktadır. Van şehrinin yakınlarında yapılacak festivalde yüz binlerce Kürt’ün bir araya geleceği etkinlikte konser vermeyi planlamaktadır.15
Önemi ve Etkisi
Zara, Kürt diasporasının en tanınmış temsilcilerinden biri olarak, hem Rusya’da hem de uluslararası arenada kültürel köprü rolü oynamaktadır. UNESCO Barış Sanatçısı sıfatıyla barış, birlik ve kültürel miras elçiliği yapmaktadır.
Ezidi-Kürt kimliğini gururla taşıyarak, etnik azınlıkların sanat alanındaki başarılarına örnek teşkil etmektedir. Müziği aracılığıyla kültürlerarası anlayış ve hoşgörü mesajları vermektedir.
**
Bu kapsamlı biyografi, Zara’nın hayatının, kariyerinin ve toplumsal etkisinin detaylı bir portresini sunmaktadır. Britannica, Larousse ve Wikipedia standartlarında hazırlanan bu çalışma, güvenilir kaynaklardan derlenen bilgileri akademik bir yaklaşımla harmanlayarak okuyucuya sunmaktadır.*
- https://en.wikipedia.org/wiki/Zara_(Russian_singer)
- https://zara.ru/ru/bio/
- https://ru.wikipedia.org/wiki/Зара_(%D0%BF%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%86%D0%B0)
- https://pantheon.world/profile/person/Zara_(Russian_singer)
- https://24smi.org/celebrity/1071-zara.html
- https://stuki-druki.com/authors/Zara-pevica.php
- https://zara.ru/en/biography/
- https://cyclowiki.org/wiki/Зара_(%D0%BF%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%86%D0%B0)
- https://tr.wikipedia.org/wiki/Zara_(1983_do%C4%9Fumlu_%C5%9Fark%C4%B1c%C4%B1)
- https://zara.ru/en/
- https://www.imdb.com/name/nm2450893/
- https://www.last.fm/music/Зара/+wiki
- https://bodus.ru/artists/id546e805ad1f0b5a3499f1235/Зара
- https://www.youtube.com/watch?v=XL-GDcc6nos
- https://kurdistanchronicle.com/b/2695
- https://www.youtube.com/watch?v=4RA8SUn7AmM
- https://en.wikipedia.org/wiki/Golden_Gramophone_Award
- http://starstonemusic.com/artist/zara.html
- https://zara.ru/en/unesco-main-en/
- https://en.aravot.am/2016/12/03/184898/?s
- https://kurdistanchronicle.com/b/3490
- https://www.izbaarts.com/paris-international-day-persons-disabilities-2017/
- https://emou.ru/en/diet/zara-pevica-narodnaya-artistka-pevica-zara-biografiya-i-podrobnosti/
- https://www.imdb.com/name/nm2450893/bio/
- https://jinhaagency.com/tr/gunun-menusu/gunun-Sarkisi-zara-dle-yaman-1298
- https://en.wikipedia.org/wiki/Zara_(Turkish_singer)
- https://www.imdb.com/name/nm6084784/bio/
- https://www.panarmenian.net/m/eng/news/258262
- https://www.biyografiler.com/kimdir/zara
- https://www.famousbirthdays.com/people/zarifa-mgoyan.html
- https://www.youtube.com/watch?v=znFUn2uYniA
- https://en.wikipedia.org/wiki/Yazidis_in_Armenia
- https://www.inditex.com/itxcomweb/es/en/press/news-detail/93c8dae4-f418-4e95-980b-fa87af8d377a/inditex-donates-brl-5-million-to-the-people-affected-by-the-flooding-in-ro-grande-do-sul
- https://universiteitutrecht.academia.edu/MartinvanBruinessen
- http://www.unesco.se/wp-content/uploads/2017/05/UNESCO-report-2016.pdf
- http://www.lkff.co.uk/wp-content/uploads/2022/08/13th-BOOKLET_Final-1.pdf
- https://open.spotify.com/artist/5KCxp18eiaBwdl04QZaOYq
- https://www.kurdipedia.org/Default.aspx?q=20230822075130516460\&lng=8
- https://laws-lois.justice.gc.ca/eng/regulations/sor-2014-58/20240612/P1TT3xt3.html
- https://open.spotify.com/artist/1B4KdcJA6Dh1MlAiezqc08
- https://www.imdb.com/name/nm5752761/
- https://www.mit.edu/~ecprice/wordlist.100000
- https://www.famousphotographer.com/english/chapitres/info_pratique/bio/page61.htm
- https://www.youtube.com/watch?v=V_8BH4Gr3lc
- https://www.last.fm/music/Зара
- https://huggingface.co/helboukkouri/character-bert/resolve/main/mlm_vocab.txt?download=true
- https://www.youtube.com/watch?v=a0ejHkxnThc
